مقالات علمی تخصصی

توت فرنگى میوه اى با ماندگارى کوتاه مى باشد، به طورى که عمر مفید پس از برداشت آن در دماى صفر الى 4 درجه سانتى گراد تا 5 روز است [2-1 .[این میوه به دلیل تنفس، رطوبت و فعالیت متابولیکی بالا و نیز حساسیت به پوسیدگی هاي میکروبی و قارچی، به خصوص کپک خاکستري 1 ،بسیار فسادپذیر است

[3 .[ضایعات حاصل از قارچ توت فرنگى از مرحله برداشت تا رسیدن به دست مصرف کننده حدود 30 درصد برآورد شده است، بنابراین کاهش سرعت تخریب ویژگى هاى کیفى آن، یکى از چالش هاى مهم محسوب مى گردد [4 .[مطالعات فراوانى در خصوص تیمارهاى موثر، پیش و پس از برداشت، با هدف افزایش ماندگارى توت فرنگى صورت گرفته که مى توان به کارگیرى روش هایى از جمله انبار با اتمسفر کنترل شده [5, 9 ،[پرتودهى فرابنفش [10 ،[ تیمار هاى حرارتى [11-12 ،[فرا صوت [13-14 [و استفاده از ،[16] 3الکل اتیل فنیل]، 15] 2 ترکیباتى نظیر پلى آمین ها متیل جاسمونات4] 17-18 ،[دى اکسیدکربن [19 ،[نیتریک اکسید5] 20 ،[متیل سیکلوپروپن6] 21 [و مهارکننده هاى بیولوژیک نظیر سالیسیلیک اسید7] 22 [اشاره کرد. امروزه به کارگیرى پوشش هاى خوراکى [23-24 [و بسته بندى با اتمسفر تغییر یافته [25 ،[بسته بندى هاى فعال8] 26 ،[ضد میکروبى [27 [و نانو ساختار [28 [نیز توجه ویژه اى را در فناورى هاى پس از برداشت این محصول با ارزش، به خود جلب کرده است. پوشش دهى محصولات کشاورزى با فساد پذیرى بالا، یکى از روش هاى متداول است که با کاهش سرعت خروج رطوبت محصول و شدت تنفس، سرعت تخریب ویژگى هاى کیفى نظیر سفتى بافت، عطر، طعم و خصوصیات حسى و در نهایت کاهش سرعت رشد میکروبى را در محصول به دنبال دارد [29 .[یک پوشش مطلوب علاوه بر آن که بدون رنگ، عطر و طعم است، باید باعث کاهش سرعت خروج رطوبت غذاى محتوى خود بوده و اثر نامطلوب بر سلامت مصرف کننده نداشته باشد[27 .[آلژیناتها، کیتوزان، سلولز، کیتین، موسیلاژها، پروتئینهاى شیر، زئین ذرت به تنهایى و یا در ترکیب با سایر پوششدهندهها، نشاسته و واکسها از جمله پوششهایى هستند که تاکنون بهطور گسترده در صنعت غذا مورد استفاده قرار گرفتهاند [30 .[هرناندز مونوز و همکاران (2008 (ترکیب کیتوزان و گلوکونات کلسیم را بهعنوان پوشش، جهت کاهش افت وزنى، حفظ سفتى بافت و در نهایت افزایش عمر نگهدارى توتفرنگى تازه در انبار سرد بهکار بردند [31 .[پردونز و همکاران (2012 (نیز از ترکیب کیتوزان و روغن لیمو براى پوششدهى توتفرنگى تازه استفاده کردند و توانستند عمر انباردارى این میوه را تا 14 روز در دماى 5 درجه سانتىگراد افزایش دهند [32 .[کامپوس و همکاران (2009 (با بهکارگیرى پوششى از ترکیب نشاسته کاساوا و روغن کوپایبا براى توتفرنگى تازه، گزارش کردند که این نوع پوشش توانایى کاهش افت وزنى و ممانعت از رشد میکروارگانیسمهاى مزوفیل و سرمادوست را در دماى 11 درجه سانتىگراد و طى 12 روز انباردارى دارا مىباشد [33 .[به تازگى تمایلات فراوانى براى بهکارگیرى ژل آلوئهورا در صنایع غذایى بهخصوص صنایع نوشابه و بستنىسازى، بهعنوان یک ترکیب فرا سودمند مشاهده شده است [34 .[از سوى دیگر از این ژل بهعنوان یک پوشش خوراکى با هدف افزایش ماندگارى میوههاى تازه، نظیر نارنگى و برشهاى پاپایا، استفاده شدهاست[35-36 .[والورد و همکاران (2005 (گزارش کردند که پوششدهى خوشههاى انگور با استفاده از ژل آلوئهورا رقیق شده با آب مقطر، به صورت یک واحد ژل و سه واحد آب مقطر (وزنى/ وزنى) بهعنوان یک پوشش خوراکى، نه تنها اثر ممانعتى بر جلوگیرى از رشد کپکها و مخمرها در طول انباردارى دارد، بلکه با کاهش افت وزنى و ممانعت از چروکیدگى، افزایش عمر انباردارى میوهها را در طى انباردارى به دنبال دارد [30 .[مارتینز رومرو و همکاران (2006 (نشان دادند که پوششدهى میوههاى گیلاس با ژل آلوئهورا توانایى کاهش قهوهاى شدن ساقهها، شدت تنفس و افت وزنى و افزایش پذیرش مصرفکنندگان را در مقایسه با میوههاى بدون پوشش در طى انباردارى دارد [37 .[نبى گل و اصغرى (2013 (ژل آلوئهورا را بهعنوان یک پوشش خوراکى براى افزایش طول عمر نگهدارى دانههاى انار مورد استفاده قرار داده و گزارش دادند که این نوع پوشش علاوه بر خاصیت ضدقارچى، توانایى کاهش افت وزنى و شدت تنفس در میوه ها را طى انباردارى تا 21 روز دارد [38 .[مطالعات نشان داده که آلوئه ورا (Miller barbadensis Aloe (داراى ویژگى هاى ضدمیکروبى، ضد اکسیداسیونى، ضد ویروسى و ضدالتهابى مى باشد [39 .[دو محصول اصلى حاصل از برگ هاى تازه برداشت شده این گیاه شامل: بخش مایع، حاوى تراوش هاى زرد رنگ و تلخ مزه و بخش نیمه جامد (پالپ)، حاوى بافت پارانشیمى گیاه است [40 .[سلول هاى بافت پارانشیمى برگ آلوئه ورا حاوى ژلى شفاف و چسبناك است که اغلب به عنوان پوشش خوراکى و یا در فرمولاسیون هاى غذایى به کار برده مى شود [41 .[شایان ذکر است که رطوبت بخش نیمه جامد (5/98 درصد آب) به طور معمول از ژل خالص آلوئه ورا ( 5/99 درصد آب) کم تر است [42 .[امروزه کاهش ضایعات پس از برداشت محصولات تازه کشاورزى با هدف افزایش امنیت غذایى و جلوگیرى از هدر رفت سرمایه، یکى از چالش هاى اساسى پیش روى جوامع مى باشد [43 .[هدف اصلى این تحقیق ارزیابى تاثیر ژل آلوئه ورا به عنوان پوشش خوراکى بر ویژگى هاى میکروبى، فیزیکوشیمیایى و حسى توت فرنگى تازه طى 16 روز انباردارى در دماى 4 درجه سانتى گراد است.

عنوان مقاله: ارزیابى تاثیر ژل آلوئه ورا به عنوان پوشش خوراکى بر ویژگى هاى میکروبى،فیزیکوشیمیایى و حسى توتفرنگى تازه طى انباردارى

نتیجه گیری: 

این تحقیق نشان داد که پوشش دهى توت فرنگى تازه با ژل آلوئه ورا روشى جدید در نگه دارى و افزایش طول عمر نگه دارى توت فرنگى تازه در دماى 4 درجه سانتى گراد است. سرعت رشد میکروبى در توت فرنگى تازه با پوشش دهى توسط ژل آلوئه ورا کاهش مى یابد. استفاده از پوشش هاى خوراکى حاوى 40 درصد ژل آلوئه ورا توانایى افزایش طول عمر نگه دارى توت فرنگى تازه را تا 16 روز بدون تاثیر منفى در اکثر خصوصیات فیزیکوشیمیایى و ویژگى هاى حسى در دماى 4 درجه سانتى گراد دارد. به هر صورت، به کارگیرى ژل آلوئه ورا، به عنوان پوشش خوراکى با هدف افزایش عمر ماندگارى و پس از برداشت توت فرنگى تازه براى نگه دارى در زمان هاى طولانى، موثر نمى باشد. بنابراین باید روش هاى تکمیلى براى افزایش طول عمر ماندگارى این محصول استراتژیک، به همراه پوشش دهى با ژل آلوئه ورا، با غلظت 40 درصد، به کار گرفته شود.

جهت مطالعه کامل مقاله به مجله طب مكمل مقاله 1 اعظم ملك حسيني و همکاران مراجعه نمایید.